Onafgebroken gaat het overal over de pandemie: op televisie in de praatprogramma’s, in de kranten en op de nieuwssites, op de sociale media en online met de collega’s of medeleerlingen. Ook wij bij de JTSZO praten veel en vaak met elkaar over de corona-crisis en wat dat met ons onderwijs gedaan heeft. Het was niet makkelijk zoveel online te doen, en zoveel mooie projecten gesnoeid of geannuleerd te zien worden. We zijn niet een jaar, maar wel een aantal jaar ouder geworden, zo lijkt het. Over onze wederwaardigheden straks meer.

Want laat ik dit voorwoord beginnen met alle ouders in het zonnetje te zetten. De ouders die de kinderen van de ene op de andere dag thuis kregen, maandenlang. Ouders, die zelf ook nog moesten werken, vaak in dezelfde huiskamer, dezelfde ruimte waarin de kinderen online onderwijs kregen, of moesten krijgen, of daar moeilijk toe te bewegen waren, zo saai en geestdodend het leven zonder vriendjes voor hen was en is.

Wat hebben jullie het geweldig gedaan. Het volgehouden met kunst- en vliegwerk, met opa’s en oma’s, met Netflix-series, taartenbakken, Playstations, hutten bouwen met meubelstukken en online verjaardagspartijtjes en kerkdiensten. En soms ruziemaken en het dan weer goedmaken, want je leeft in een huis, je bent tenslotte familie.

‘Familie’ was ons thema voor 2020. Het artistiek team kiest elk jaar een centraal thema zodat alle groepen een ankerpunt hebben, en het publiek uiteindelijk goed kan zien hoeveel verschillende aspecten en variaties zo’n thema kan hebben en hoe het tot uiting komt in elke leeftijdsgroep. Zo zijn onze ‘festivals’ – de presentatiemomenten – altijd een waaier van verschillende invalshoeken, die tóch een eenheid vormen. Dat het ‘Familie’ werd, hadden we al lang daarvoor bedacht, maar nooit was een thema zo belangrijk en zo veelzeggend geweest als dit jaar, toen we door corona thuis bij onze familie zaten, dan wel werden teruggeworpen op mensen die zo nabij als echte familie zijn.

Wij zijn als JTSZO bij de kinderen thuis geweest. Via de online opdrachten, de filmpjes en presentaties die in de huiskamers en de slaapkamers, op balkons en galerijen werden geoefend, gespeeld of gedanst. Voor de docenten was het experimenteren met hybride onderwijs ook een toer: YouTube-filmpjes voor 2+ en 4+, en zoomlessen voor 6-jarigen, zou het allemaal werken?

Door de gedeelde verantwoordelijkheid die we bij de ouders mochten voelen, hebben we heel veel mooie dingen kunnen realiseren. Wij zijn heel erg dankbaar naar iedere ouder en verzorger, en heel trots op de leerlingen die zich ondanks de omstandigheden bleven binden aan de JTSZO. Investeren in contact en contact houden, daar staan wij voor.

Een hoofdpunt in dit voorwoord is natuurlijk dat wij weer een positieve beoordeling van het Amsterdams Fonds voor de Kunst hebben gekregen, hetgeen betekent dat wij de komende vier jaar ons bestaan als school kunnen continueren, en budget hebben om onze activiteiten voort te zetten.

In de woorden van het AFK:
“De commissie is enthousiast over de artistieke eigenheid van JTSZO. Binnen de school is de ontwikkeling van artistieke talenten van leerlingen net zo belangrijk als die van sociaal-maatschappelijke vaardigheden. De commissie vindt het sterk dat de leerling en diens ervaring daarbij steeds het uitgangspunt zijn, en dat plezier in het leren toneelspelen voorop staat. De combinatie van urban en klassiek theater in de activiteiten draagt verder bij aan de artistieke eigenheid.”

Die woorden klinken goed, maar aan ons de taak om deze kwaliteit te blijven bieden en altijd maar door te ontwikkelen om bij te blijven met de opgroeiende kinderen en de thema’s en werkvormen die voor hun relevant zijn.

Een belangrijke nieuwe stap die de JTSZO wil zetten is het uitbreiden van de leerlijn in YoungZo. Dit is een leerlijn waarin ervaren leerlingen uit de oudere groepen meer verantwoordelijkheid krijgen in het artistieke proces, en meer als een theatergroep dan als een ‘lesklas’ gaan functioneren. Veel jonge creatieve jongeren vonden namelijk een tweede huis in onze Talenthub Heesterveld voor een afstudeervoorstelling, om stoom af te blazen en met hun artistieke concepten bezig te zijn, en die willen we faciliteren en aanmoedigen. Het team is samen met directie en bestuur momenteel bezig dit plan te concretiseren. We moeten deze ontwikkeling zelf bekostigen dus het is echt pionieren, qua financiën, bemensing en logistiek. In ieder geval kregen we al een opdracht van het stadsdeel om de zogenaamde ‘Migrantenverhalen’ te vertellen.

Afgezien van alle online-activiteiten hebben we echt nog wel het een en ander live kunnen doen. Toen het theater even open was, hadden we een certificaat uitreiking met de kinderen van de zaterdaglessen, met een speurtocht door het theater waarin materiaal voor een korte voorstelling vergaard werd. Als afsluiting van het seizoen picknickten de 12+ lessen in het park en op onze locatie in Heesterveld. Ook waren we in het initiatief Midzomer Mokum (bedoeld om een positief tegenwicht te bieden tegen de negatieve gevolgen van de pandemie) aanwezig met drie programma’s: Summer’s Cool, Summer Hub en Summer Guerrilla. Voor elke leeftijdsgroep was er een activiteit.

Gelukkig konden aan het eind van de zomervakantie, voordat alles weer op slot ging, de leerlingen de groepsvorming in de nieuwe groepen live doen. Zo hadden ze toch een idee van met wie ze een groep vormden. En laatstens was de afsluiting van het jaar, het Winterfestival, ook live. Het was guur, en het was heel veel gedoe met afstand houden, publiekscohorten, wachtrijen, mondkapjes, poging tot livestreamen en wat dies meer zij, maar het gebeurde, en het gebeurde op de locatie ‘Kleurstoff’, een fijne event-locatie waar we voor het eerst, maar hopelijk niet voor het laatst speelden.

Natuurlijk bedank ik bij deze het Artistiek Team. Zij hebben met enorm veel creativiteit, doorzettingsvermogen, toewijding en opgetogenheid de JTSZO door dit rampzalige jaar 2020 gedragen. Zonder hun professionaliteit en fantasierijkheid was de school omgevallen en hadden de levens van de leerlingen enorm aan kwaliteit ingeboet. Ik had hen bovenaan dit voorwoord willen zetten, maar daar stonden de ouders al, en ik wilde dat die even hun glorie kregen. Een dikke pluim en een corona-proof omhelzing voor de docenten.

Bij alle grote dank die ik als voorzitter te uiten heb, moet ik onze onvermoeibare directeur Irene Lips feliciteren met onze school en haar medewerkers, die onder haar leiding een toonbeeld van menselijke warmte, weerbaarheid en flexibiliteit is.

Namens het bestuur,

Micha Hamel
Voorzitter