5a. Visie – Missie en Kernwaarden

Visie
De visie van de Jeugdtheaterschool Zuidoost is dat de leerling en diens ervaringen het uitgangspunt zijn. Op die manier groeit parallel aan de kunstzinnige ontwikkeling ook het zelfbewustzijn, de eigen identiteit en het respect voor elkaar. Openheid, nieuwsgierigheid en eigen verantwoordelijkheid zijn cruciale begrippen in de vormende jaren van de jongeren.

Onderwijspedagoog en hoogleraar Biesta (2002) stelt dat de ontmoeting met het andere, de lerende de kans geeft om volwassen te worden en daarmee humaniteit te bereiken. Er moet daarbij niet gestreefd worden naar het eigen maken van dat wat anders is, maar men moet zelf een ander standpunt innemen. Biesta (2002) haalt filosofe Hannah Arendt aan: ‘in plaats van het vreemde eigen maken, het eigene vreemd maken’. De JTSZO streeft de stelling van Biesta (2002) na door zichzelf alsmaar een spiegel voor te houden. Welke verhalen vertellen wij? Waar worden deze verhalen verteld? Wie bepaalt dit? Voor wie zijn wij toegankelijk? En voor wie nog niet?

De JTSZO is van mening dat kunst de maatschappij hoort te verbinden, te bevragen en te verwonderen. Aangezien representatie van de huidige maatschappij een essentieel element is om de toeschouwer, deelnemer of participant met het kunstwerk en de kunstenaar te verbinden, committeert JTSZO zich volledig aan de agenda van de inclusieve stad. JTSZO maakt sinds jaar en dag voorstellingen waarbij de culturele perspectieven van de deelnemers worden meegenomen in het maakproces, zodat er geborgd is dat deze representatie er ook echt is.

Missie en kernwaarden
Jeugdtheaterschool Zuidoost staat voor de persoonlijke ontwikkeling van 2 tot 19-jarigen in Amsterdam Zuidoost op het gebied van theater en dans. JTSZO is laagdrempelig maar ambitieus, en biedt iedere leerling ontwikkeling van zijn/haar artistieke talenten en sociaal-maatschappelijke vaardigheden. De leerling en diens ervaringen zijn altijd ons uitgangspunt. Onze werkvormen en voorstellingen maken we op basis van thematiek die voor de kinderen relevant is, en vaak zelfs door hen zelf geïnitieerd is. Wij doen dit, omdat op deze manier parallel aan de kunstzinnige ontwikkeling, ook het zelfbewustzijn, de eigen identiteit en het respect voor elkaars eigenheid kunnen groeien. Samenwerken en spelplezier staan daarbij voorop.. Voorts wil JTSZO, door kinderen op een actieve en positieve wijze te informeren over leeftijdsgenoten ver weg én dichtbij, bijdragen aan een positieve en tolerante houding jegens een interculturele samenleving.

Deze missie is gebaseerd op de volgende kernwaardes:

Spelplezier
Toneel leren spelen, een tekst onthouden of een choreografie instuderen is niet altijd even makkelijk, en niet voor iedereen vanzelfsprekend. Daarom staat het plezier in het leren spelen voorop. De kinderen komen in een veilige omgeving waarin ze spelenderwijs kennismaken met theater. Vanuit de basisvaardigheden ‘samenwerken’ en ‘zelfvertrouwen’ wordt een stimulerende leeromgeving aangeboden, die het vertrekpunt vormt voor het ontwikkelen van hun talenten.

Persoonlijke ontwikkeling
Bij de JTSZO leren de leerlingen meer dan alleen een rol spelen. Ze worden ook begeleid bij presentaties, hoe voor een groep te spreken, in beelden te denken en een oorspronkelijk idee vast te houden en te ontwikkelen. Het bewust worden van je zintuigen is een prachtige eerste stap. Een tweede belangrijke stap is het je bewust worden van je vooroordelen, en ze te overwinnen. Een derde stap is discipline: er wordt van de leerlingen verwacht dat zij elke week komen, inzet tonen en constructief samenwerken.

Maatschappelijk theater
JTSZO houdt contact met de maatschappelijke realiteit. Er wordt een combinatie gemaakt tussen het klassieke theater en de ‘urban arts’, die naadloos passen in de culturele bagage van de meeste leerlingen. Veel voorstellingen hebben een tweeledige opzet: ten eerste dat de jongeren een artistiek waardevolle tijd hebben, en ten tweede dat zij een maatschappelijk thema hebben doorvoeld en doorgewerkt.

De leerdoelen
Omdat de school in een wijk staat met een gemiddeld lage sociaal-economische status, is zij niet enkel een opleidingsinstituut voor kunstbeoefening, maar ook een plek die zonder enige ironie een school des levens genoemd kan worden. Vele sociale kwesties die het maatschappelijk verkeer onder druk zetten – zoals armoede, scheidingen, discriminatie, geweld, schooluitval en disciplineproblemen – worden middels de theatrale inhoud van de lessen in de groepen bespreekbaar gemaakt en uitgediept. Voor sommige leerlingen is de JTSZO de eerste en soms zelfs de enige plek waar hun stem tot klinken komt. Hierdoor vervult de JTSZO niet alleen een kunstzinnige, maar ook een – alom zeer gewaardeerde – maatschappelijke functie. Op grond van deze nadrukkelijk dubbele functie onderscheidt de school twee hoofddoelen, te weten een artistiek en een sociaal leerdoel.

Artistiek leerdoel
Op de JTSZO ontdekt het kind zijn talent. Deze ontdekking is de sleutel tot het proces van individualisatie. Kinderen leren bij ons de wereld om hen heen bewust waar te nemen en hun eigen verbeeldingskracht te gebruiken om zichzelf uit te drukken. Al doende leren ze de verbanden en samenhangen te zien tussen verschillende disciplines, zoals theater, dans en muziek, alsook leren ze verschillende technieken te hanteren om zichzelf te uiten en de wereld om zich heen te onderzoeken. Uiteindelijk leveren die het kind vrijheid op, omdat het vaardig is geworden om zichzelf persoonlijk te uiten.
Omdat de maximale vrijheid ontstaat bij het werkelijk beheersen van de kunstzinnige competenties, houdt de school daarom zowel binnen elke les, binnen de cursus, alsook binnen het gehele aanbod de continuïteit van de leerlijnen goed in het oog. Een laatste artistiek leerdoel is dat de kinderen leren hun kunst- en cultuur ervaringen met elkaar te delen en daar plezier in te hebben.

Sociaal leerdoel
Door samen aan presentaties en voorstellingen te werken worden de sociale vaardigheden van het kind bevorderd. De JTSZO prikkelt en ontwikkelt de creativiteit en fantasie van het kind, en maakt het zo eigenaar van zijn talent. Het maakproces leert het kind zich individueel te profileren in een groep. Het kind groeit in persoonlijk opzicht en krijgt zelfvertrouwen waar het ook buiten de muren van de JTSZO wat aan heeft. Ook maakt podiumervaring kinderen weerbaarder. Door zich te verhouden tot een publiek raakt het kind tevens gewend om open voor kritiek te staan, en kwetsbaar en sterk tegelijk te (durven) zijn.

Artistiek en sociaal
Goed voorbeeld van de dubbelfunctie van de school is hoe artistieke vaardigheden en menselijke – en in het volwassen leven zeer van pas komende – vaardigheden elkaar overlappen: presenteren, discussiëren, leren kijken, leren luisteren, omgaan met tekst, verstaanbaar spreken, bewustzijn van ruimte, spelen van emoties, inleving in een ander, kennen van je rol, lijfgevoel en beweging, aanleren van diverse dansstijlen, het ontdekken van de klank en mogelijkheden van de eigen stem.